Een fijne leef- en werkomgeving kan bijdragen aan een gevoel van welzijn en het voorkomen van gezondheidsproblemen. Het is dus niet gek om te denken dat onze omgeving ook van invloed kan zijn op genezing en herstel als we ziek worden.
Genezende omgeving
De term ‘healing environment’ (letterlijk vertaald: ‘genezende omgeving’) duikt steeds vaker op, met name als het gaat over het ontwerpen van nieuwe zorginstellingen. De filosofie hierachter is dat onze fysieke omgeving het genezingsproces en herstel kan bespoedigen.
Je kunt je misschien wel voorstellen dat je je prettiger voelt in een natuurlijke, rustige, lichte omgeving dan in een kille, steriele omgeving zonder daglicht. Maar wat zegt de wetenschap hierover? Van een aantal omgevingsfactoren is bewezen dat ze genezing en herstel bevorderen. Ik zal ze hieronder toelichten.
Natuur
Het aanschouwen van de natuur zorgt ervoor dat we minder last hebben van stress en pijn. Onderzoek laat zien dat mensen, die opgenomen waren in het ziekenhuis, minder pijnstilling nodig hadden en sneller met ontslag naar huis konden als ze uitzicht hadden op de natuur. Je kunt hierbij denken aan een raam waardoor bomen te zien zijn, maar afbeeldingen aan de muur met bergen, strand of bos hadden hetzelfde effect! Een andere manier om de natuur naar binnen te halen, zijn natuurlijk planten en bloemen. Naast hun luchtzuiverende werking, maken kamerplanten dat we ons rustiger, minder vermoeid en minder gestrest voelen.
Je hoeft niet in het bos te wonen om te kunnen profiteren van de heilzame werking van de natuur. Een foto, poster of schilderij van de natuur aan je muur heeft net zoveel effect!
daglicht
De meeste mensen geven de voorkeur aan natuurlijk daglicht boven kunstverlichting. Er zijn aanwijzingen dat natuurlijk daglicht de gezondheid en het herstel bevordert. Mensen, die in het ziekenhuis opgenomen waren, hadden een kleinere kans om te overlijden en gingen sneller met ontslag naar huis als ze op een zonnige kamer lagen tijdens hun verblijf. Ook zorgt natuurlijk daglicht voor een verbetering van de stemming en het ervaren van minder stress en pijn.
frisse lucht
Goede ventilatie bevordert de gezondheid alsook het herstel. Onderzoek laat zien dat de aanvoer van frisse lucht in huizen, scholen en kantoren zorgt voor minder lichamelijke klachten. Ramen openzetten of een ventilator gebruiken is beter dan airconditioning.
Stilte
In ziekenhuizen is het meestal allesbehalve stil. Van personeel dat bezig is en met elkaar overlegt tot apparatuur: er zijn een hoop geluiden die de rust verstoren. Ook de akoestiek kan hieraan bijdragen. Voor patiënten kan geluidsoverlast zorgen voor stress en een minder goede nachtrust. Het dempen van geluiden, bijv. door het gebruik van geluidsabsorberende materialen, kan hier verandering in brengen.
conclusie
Hoewel de onderzoeken, net als de meeste onderzoeken, haken en ogen hebben, zijn er duidelijke aanwijzingen dat uitzicht op de natuur, kamerplanten en bloemen, daglicht, frisse lucht en de stilte positieve effecten hebben op genezing en herstel. Als de omstandigheden optimaal zijn, ervaren we minder stress, minder pijn, slapen we beter en zijn we sneller beter.
Bron: Health Impacts of Healing Environments. A review of evidence for benefits of nature, daylight, fresh air, and quiet in healthcare settings. A. van den Berg (2005).